Kral Kelebeklerin Yolculuğu

Kuzey Amerika'dan yola çıkıp yaklaşık iki ayda 2000 km yol alarak Meksika'nın 3000 metre yüksekliğindeki ormanlarına göç.. Bu olay göçmen kuşlar için söylendiğinde çok da şaşırtıcı değil ama konu kral kelebekler olduğunda şaşırmamak elde değil. Turuncu-siyah renkleri ve 10cm'ye ulaşan kanat açıklıklarıyla kelebekler arasında en görkemli görüntüye sahip bu tür, her yıl istisnasız bu uzun yolculuğa çıkıyor ve günde ortalama 80km yol alıyor.

Kas yapısı bu kadar narin olan bir canlının Meksika'ya göçü bilim adamlarını uzun süredir düşündürüyor. Şubat ayı Geo dergisinde de yer verilen kral kelebeklerin göçü konusu benim de ilgimi çekti. Göçmen kuşlar ya da diğer canlılar gibi gelişmiş bir sinir sistemine sahip olmayan on milyonlarca kelebeğin her yıl nokta vuruş bir şekilde Meksika'daki 1000 kilometrekarelik alanda buluşmaları gerçekten kafa karıştırıcı. Bu probleme çözüm arayan araştırmacılar kral kelebeklerle çeşitli deneyler gerçekleştiriyorlar. Önerilen çözümler arasında kelebeklerin Güneş'in konumuna ve manyetik alan çizgilerine duyarlı oldukları görülüyor. Yapılan kontrollü deneylerde bu etkilerin sonuçları açık bir şekilde gösterilmiş.

Fakat en kafa karıştırıcı konu ise yolculuk boyunca hava koşulları nedeniyle milyonlarca kelebeğin de telef olduğu bu göçler evrim sürecinde nasıl oluyor da tür için avantajlı bir konum elde ediyor. Bu konuda soru işaretleri hala giderilebilmiş değil.

Bu muhteşem canlıların davranışlarını yakından takip etmek için Amerika'da amatör tutkunların da katkıda bulunduğu MonarchWatch projesi her yıl bu göç hareketinin haritasını ve sonuçlarını yayınlıyor.

>Bu hafta, 27 Ocak 2009, PBS Nova kanalında yayınlanacak bir belgesel de Kral Kelebekler hakkında. Yönetmen Nick de Pencier'in kral kelebeklerin yolculuğunu takip ettiği muhteşem belgesel 28 Ocak'tan itibaren kanalın sitesinden tam program halinde izlenebilecek. (Yayın ABD dışına yapılmıyor, Ktunnel ile erişebilirsiniz) Program hakkında fikir almak için özet bir video ve yönetmen ile yapılan bir röportaja göz gezdirebilirsiniz.